Perły jaskiniowe jeszcze do niedawna były uważane za bardzo rzadkie zjawisko krasu podziemnego. Każde kolejne odkrycie pereł jaskiniowych wiązało się z gorącymi wiadomościami i dyskusjami w gronie speleologów i geologów. Jednak z czasem zaczęto znajdować ich coraz więcej i, choć nadal występują tylko w niektórych miejscach, przestały być złotym gralem.
Czym jest kras?
Kras to, najprościej mówiąc, zjawisko rozpuszczania skał przez wody powierzchniowe i podziemne. Nie są to jednak byle jakie skały, ponieważ krasowieniu podlegają tylko wapienie, dolomity, gipsy, margle, czy halit, znany nam bardziej jako sól kuchenna. W wyniku rozpuszczania tych skał powstaje węglan wapnia, który następnie ma tendencję do wytrącania się i osadzania na każdej przeszkodzie, którą napotka. W taki sposób powstają wszystkie bogate szaty naciekowe np. przepiękne stagnaty w Jaskini w Zielonej Górze.
A także perły jaskiniowe, czyli temat naszego dzisiejszego wpisu.
Jak powstają perły jaskiniowe?
Perły jaskiniowe to tak naprawdę okruchy skalne albo ziarenka piasku otoczone właśnie przez węglan wapnia. Aby doszło do ich powstania okruchy te muszą znajdować się w zagłębieniu. Nie musi być duże. Wystarczy nawet kilka milimetrów. Kluczowe jest, aby woda tam była w ruchu np. mącona przez krople wody spadające ze stropu.
Perły mają idealnie gładką powierzchnię i zazwyczaj mają kolor mleczny, taki jak węglan wapnia. Jeśli jednak woda ma w sobie domieszki innych minerałów, perły również mogą zmienić barwę. Występują na przykład czarne perły jaskiniowe, gdy woda ma w sobie domieszkę związków manganu albo pomarańczowe, gdy występują związki żelaza.
Gdzie można zobaczyć perły jaskiniowe?
Perły jaskiniowe są stosunkowo rzadko występującym rodzajem krasu podziemnego. Zazwyczaj można je znaleźć w jaskiniach z bogatą szatą naciekową – Jaskini Raj, czy Jaskini Niedźwiedziej. Ale czasem, przy sprzyjających warunkach, mogą się pojawić też w opuszczonych sztolniach i kopalniach.
To właśnie z jednej z takich sztolni pochodzą zdjęcia. Czy ktoś by się spodziewał znaleźć tam perły? W życiu! Przyroda jednak rządzi się swoimi prawami i perły w sztolni są i mają się świetnie 😉
Czy perły są bardzo spektakularne? Ciężko mi odpowiedzieć na to pytanie. Są ładne, ale na mnie osobiście robią mniejsze wrażenie niż np. całe żyły fioletowego i zielonego fluorytu. Ale to już kwestia indywidualnego gustu 😉
Ktoś z Was widział kiedyś perłę jaskiniową? Dajcie znać w komentarzu!
